Tại Kỳ họp lần thứ 47 của Ủy ban Di sản Thế giới diễn ra tại Paris, Pháp, ngày 3 tháng 7, Việt Nam và Lào đã cùng nhau thông qua hồ sơ đề cử hai vườn quốc gia nổi tiếng, Phong Nha-Kẻ Bàng và Hin Nam Nô, chính thức công nhận đây là Di sản Thiên nhiên Thế giới liên biên giới đầu tiên của hai quốc gia.
Cuộc họp lịch sử giữa Việt Nam và Lào
Đoàn công tác của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam, do Tiến sĩ Kiến trúc sư Hoàng Đạo Cương – Thứ trưởng, dẫn đầu, đã có mặt tại Kỳ họp cùng với các chuyên gia từ Lào do Bộ trưởng Thông tin, Văn hóa và Du lịch Lào dẫn dắt. Mục tiêu chính của chuyến tham dự là trao đổi thông tin liên quan đến hồ sơ đề cử của hai vườn quốc gia và thảo luận về chính sách quản lý di sản thiên nhiên giữa hai nước.
Việt Nam đã cử nhiều đại diện quan trọng tham gia hội nghị, bao gồm đồng chí Nguyễn Minh Vũ, Thứ trưởng Thường trực Ngoại giao và Chủ tịch Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam, cùng với các cơ quan liên quan từ Bộ Ngoại giao.
Tầm quan trọng của Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng
Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng đã được công nhận là Di sản Thiên nhiên Thế giới lần đầu vào ngày 3 tháng 7 năm 2003, và tái công nhận vào ngày 3 tháng 7 năm 2015, có diện tích vùng lõi lên tới 123.326ha và vùng đệm 220.055ha. Vườn quốc gia này cũng được xếp hạng là Danh lam thắng cảnh quốc gia đặc biệt từ năm 2009. Đặc biệt, Phong Nha-Kẻ Bàng có chung ranh giới tự nhiên với Vườn quốc gia Hin Nam Nô của Lào.
Đề cử và quá trình thẩm định
Hồ sơ đề cử Vườn quốc gia Hin Nam Nô để mở rộng Di sản thế giới Phong Nha-Kẻ Bàng đã được hai Chính phủ Việt Nam và Lào thống nhất gửi tới UNESCO vào tháng 2/2024. Qua quá trình thẩm định, Liên minh Bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN) đã trình Quyết định lên Ủy ban Di sản Thế giới đề xuất điều chỉnh ranh giới của Di sản Thế giới Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng để mở rộng sang Vườn quốc gia Hin Nam Nô.
Giá trị của Vườn quốc gia Hin Nam Nô
Vườn quốc gia Hin Nam Nô không chỉ là một cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp mà còn là một trong những hệ sinh thái karst đá vôi và di sản sinh học phong phú. Nằm tại điểm giao thoa giữa Dãy núi Annam và Vành đai Đá vôi Trung Đông Dương, khu vực này nổi bật với sự đa dạng của các hệ sinh thái, từ rừng nhiệt đới đến hang động ngầm.
Hệ thống hang động của Hin Nam Nô có hơn 220 km chiều dài, rất nhiều trong số đó có giá trị toàn cầu về mặt sinh học. Việc công nhận khu vực này như một phần mở rộng của Di sản thế giới không chỉ giúp bảo tồn hệ sinh thái mà còn thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững cho cả hai quốc gia.
Chiến lược quản lý bền vững
Chính phủ Lào và Việt Nam đã ký kết hợp tác nhiều năm về việc quản lý chung Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng và Vườn quốc gia Hin Nam Nô. Hai bản kế hoạch quản lý được đề xuất riêng biệt cho hai vườn nhằm bảo tồn giá trị của các di sản. Những hoạt động chung đã được đưa ra, bao gồm việc thi hành pháp luật và phát triển kế hoạch hành động bảo vệ di sản.
Bộ trưởng Văn hóa và Du lịch Lào, Suanesavanh Vignaket, đã bày tỏ sự hào hứng khi Vườn quốc gia Hin Nam Nô được công nhận chính thức. “Hôm nay đánh dấu một ngày có ý nghĩa và khoảnh khắc tự hào của Chính phủ Lào và toàn thể xã hội Lào,” ông ghi nhận.
Phát biểu của đại diện Việt Nam
Tại Kỳ họp, Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương nhấn mạnh về ý nghĩa lớn lao của việc công nhận Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng và Vườn quốc gia Hin Nam Nô là Di sản thế giới đầu tiên của Việt Nam và Lào. Ông cũng kỳ vọng sự hợp tác này sẽ thúc đẩy quan hệ hữu nghị giữa hai nước, đồng thời khẳng định tầm quan trọng của việc gìn giữ các giá trị di sản nhân loại.
Việt Nam có 9 Di sản thế giới
Với việc công nhận mới này, đến nay Việt Nam có tổng cộng 9 Di sản thế giới, trong đó có 2 Di sản liên tỉnh và 1 Di sản liên biên giới. Cụ thể, những di sản liên tỉnh gồm Vịnh Hạ Long-Quần đảo Cát Bà và Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử – Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc.
Tóm lại
Việc công nhận Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng và Vườn quốc gia Hin Nam Nô như Di sản Thế giới liên biên giới đánh dấu bước tiến quan trọng trong hợp tác giữa Việt Nam và Lào, đồng thời mở ra cơ hội mới cho việc bảo tồn và phát triển bền vững các giá trị thiên nhiên tại hai quốc gia.
