Ngư dân Quảng Ninh đang chịu áp lực nặng nề từ tình trạng giá hàu giảm sâu kỷ lục và sự cạnh tranh không lành mạnh từ hàu nhập lậu. Hiện tại, giá hàu đã chạm đáy chỉ còn 5.000 đồng/kg, khiến nhiều hộ nuôi lâm vào cảnh khốn cùng và lo lắng cho sinh kế của gia đình.
Tình hình nuôi hàu tại Quảng Ninh
Toàn tỉnh Quảng Ninh hiện có khoảng 4.000 ha diện tích nuôi hàu, chủ yếu tập trung ở Đặc khu Vân Đồn. Với sản lượng hàng trăm nghìn tấn hàu thương phẩm mỗi năm, ngành nuôi hàu đang là nguồn sinh kế chính của hàng nghìn hộ dân ven biển. Tuy nhiên, bão Yagi năm 2024 đã tàn phá nhiều vùng nuôi, khiến người dân phải tái đầu tư trong một thời gian ngắn.
Người nuôi hàu gặp khó khăn khi thời tiết không thuận lợi và nước biển thay đổi, khiến hàu chậm lớn và dễ mắc bệnh. Theo các chuyên gia, việc thả nuôi dày đặc đã dẫn đến cạn kiệt thức ăn tự nhiên, ảnh hưởng đến chất lượng con giống.
Nỗi lo giá rẻ
“Giờ giá hàu chỉ còn 5.000 đồng/kg. Nếu chờ lâu, hàu càng già, ruột teo lại, giá sẽ còn thấp hơn nữa. Mà bán vội thì giá cũng đã thảm hại,” anh Tuân, một ngư dân tại Vân Đồn chia sẻ. Những người nuôi hàu đang phải cân nhắc giữa việc thu hoạch ngay hay chờ đợi để mong bán được giá hơn cho sản phẩm của mình.
So với giai đoạn 2021-2022, khi giá hàu dao động từ 15.000 đến 20.000 đồng/kg, mức giá hiện nay đang khiến cho người nuôi hàu hoang mang cực độ. Ngay cả trong thời kỳ dịch COVID-19, giá hàu cũng chưa bao giờ tụt xuống dưới 10.000 đồng/kg.
Hàu nhập lậu: Cạnh tranh không lành mạnh
Không chỉ gặp khó từ thiên nhiên, ngư dân Quảng Ninh còn phải đối mặt với sự cạnh tranh từ hàu nhập lậu từ Trung Quốc. Loại hàu này có giá rẻ hơn từ 10 – 25% và được nhiều nhà hàng ưa chuộng nhờ hình thức bắt mắt và kích thước đồng đều.
Chị Nguyễn Thị H, chủ một cơ sở nuôi hàu, cho biết: “Nói thật, nhà tôi cũng nuôi hàu mà giờ 5, 6 nghìn/kg còn không có người mua. Hàu vàng Trung Quốc thì béo hơn.” Để duy trì khách hàng, nhiều cơ sở buộc phải nhập hàu từ Trung Quốc, điều này khiến hàu Vân Đồn càng trở nên kém hấp dẫn.
Trong tháng qua, các lực lượng chức năng đã phát hiện và xử lý hàng chục tấn hàu nhập lậu, vận chuyển bằng nhiều hình thức khác nhau. Chị Bùi Thúy B, chủ một nhà hàng tại phường Hạ Long, chia sẻ: “Hàu Trung Quốc nhìn đẹp nhưng chất lượng khó kiểm soát. Người tiêu dùng rất khó phân biệt, trong khi đó hàu nội địa cũng mất uy tín theo.”
Biện pháp giải quyết
UBND tỉnh Quảng Ninh đã chỉ đạo các lực lượng như Bộ đội Biên phòng, Hải quan, Quản lý thị trường tăng cường kiểm soát biên giới và tuyến biển. Các chuyên gia cũng đề xuất triển khai hệ thống phân phối chính ngạch, gắn tem nhãn truy xuất nguồn gốc và quảng bá thương hiệu hàu sạch, an toàn.
Khi những bè hàu vẫn trôi nổi trên biển, nỗi lo về giá cả và hàu nhập lậu vẫn đè nặng lên cuộc sống của ngư dân. Họ hy vọng rằng việc minh bạch nguồn gốc sản phẩm và xây dựng thương hiệu sẽ giúp hàu Quảng Ninh lấy lại giá trị thực trong tương lai.
Tóm lại
Ngành nuôi hàu tại Quảng Ninh đang đối mặt với nhiều thách thức do giá rớt không phanh và sự cạnh tranh từ hàu nhập lậu. Việc cần thiết hiện nay là có những biện pháp mạnh mẽ và quyết liệt để bảo vệ quyền lợi cho ngư dân và duy trì sự phát triển cho ngành nuôi trồng này.
