Ông Nguyễn Phương Tuấn, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, đã chỉ đạo tỉnh Quảng Ninh đẩy mạnh phát triển khoa học và công nghệ, với đặc khu Vân Đồn là một điểm nhấn trong chiến lược này. Tỉnh đã đầu tư mạnh mẽ và triển khai nhiều chính sách hữu ích nhằm thu hút nhân tài và thúc đẩy tiến bộ công nghệ.
Cam kết mạnh mẽ từ Quảng Ninh
Giữa khoảng thời gian từ năm 2012 đến 2024, tỉnh Quảng Ninh đã thể hiện quyết tâm của mình bằng việc chi hơn 2.500 tỷ đồng cho lĩnh vực khoa học và công nghệ, tương đương với 2,73% tổng chi thường xuyên của tỉnh. Đặc khu Vân Đồn nổi lên như một trung tâm triển vọng trong chiến lược phát triển này.
Không chỉ dừng lại ở nguồn vốn, Quảng Ninh đã ban hành hàng loạt chính sách đột phá. Một trong những chính sách nổi bật là Nghị quyết số 13-NQ/TU ngày 28/4/2023 về phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Ngoài ra, Nghị quyết 57/2025/NQ-HĐND được ban hành nhằm thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao, với mức hỗ trợ lên tới 1 tỷ đồng cho các chuyên gia và nhà khoa học.
Thành tựu công nghệ tại Quảng Ninh
Nhờ vào những chính sách này, tính đến tháng 9 năm 2025, Quảng Ninh đã có 33 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực khoa học công nghệ, nằm trong nhóm dẫn đầu cả nước. Trong lĩnh vực y tế, tỉnh đã triển khai bệnh án điện tử cho 100% cơ sở công lập, và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) đã giúp gia tăng thời gian can thiệp đối với bệnh nhân đột quỵ từ 6 giờ lên 24 giờ, mang lại hy vọng sống cho hàng ngàn người.
Tuy nhiên, dù đạt nhiều thành tựu, sự phát triển của khoa học và công nghệ tại Quảng Ninh vẫn chưa tương xứng với tiềm năng. Nhiều cơ chế và chính sách chưa phát huy hết hiệu quả, như Nghị quyết 313/2020/NQ-HĐND, chỉ hỗ trợ duy nhất một doanh nghiệp với số tiền 150 triệu đồng trong suốt năm năm thực hiện.
Thách thức lớn về nguồn nhân lực
Một trong những thách thức lớn nhất mà Quảng Ninh đang phải đối mặt là nguồn nhân lực chất lượng cao. Mặc dù các chính sách ưu đãi được ban hành, số lượng chuyên gia và nhà khoa học về làm việc tại đây vẫn rất hạn chế. Các cơ sở đào tạo hiện nay chưa đáp ứng đủ nhu cầu về kỹ năng chuyên sâu, nhất là trong các lĩnh vực như AI, công nghệ sinh học và tự động hóa.
Bên cạnh đó, vấn đề về đất đai và thuế cũng đang cản trở tiến trình phát triển các dự án khoa học công nghệ. Điều này dẫn đến tình trạng nhiều doanh nghiệp chọn nhập khẩu công nghệ thay vì đầu tư vào nghiên cứu và phát triển (R&D), từ đó hạn chế khả năng tự chủ của tỉnh.
Đề xuất cần những bước đi quyết liệt
Trước những khó khăn này, ông Nguyễn Phương Tuấn đã đề xuất tỉnh Quảng Ninh cần có những động thái mạnh mẽ hơn trong việc phát triển khoa học công nghệ. Ông cho rằng cần bổ sung quy hoạch Khu công nghệ cao Quảng Ninh vào quy hoạch tổng thể của tỉnh, và thực hiện các chính sách ưu đãi về đất đai, thuế, cũng như nguồn vốn vay cho doanh nghiệp. Ông nhấn mạnh rằng cần phải chấp nhận thử thách và rủi ro để tạo ra sự đột phá, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào R&D thay vì phụ thuộc vào công nghệ nhập khẩu.
Vân Đồn – Điểm sáng trong phát triển khoa học công nghệ
Đặc khu Vân Đồn đã được xác định là một trong những điểm sáng quan trọng trong chiến lược phát triển khoa học công nghệ của Quảng Ninh. Tỉnh đang tiến hành nghiên cứu kế hoạch xây dựng Khu công nghệ cao tại đây, tận dụng vị thế đặc biệt và hạ tầng giao thông mạnh mẽ như tuyến cao tốc 176km và Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn.
Với nguồn vốn đầu tư lớn vào hạ tầng, Vân Đồn được kỳ vọng trở thành động lực tăng trưởng mới, thu hút mạnh mẽ vốn đầu tư, đặc biệt là vốn FDI. Đặc khu này dự định sẽ thực hiện các biện pháp đột phá về công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số nhằm nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý, điều hành và phát triển kinh tế – xã hội.
Cam kết hợp tác từ các cơ quan
Trong cuộc làm việc mới đây, lãnh đạo UBND đặc khu Vân Đồn và Ban Quản lý Khu kinh tế Quảng Ninh đã thống nhất phối hợp trong việc thực hiện nhiệm vụ quy hoạch phát triển Khu kinh tế Vân Đồn theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Hai bên sẽ cùng nhau đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường công tác xúc tiến, thu hút đầu tư cho các dự án trọng điểm như khu du lịch nghỉ dưỡng, sân golf và các dự án dịch vụ du lịch phức hợp.
Kêu gọi đầu tư từ phía doanh nghiệp
Ông Đỗ Quang Sáng, Chủ tịch HĐQT Công ty XNK Thủy sản Quảng Ninh, chia sẻ rằng tỉnh đã đầu tư hàng trăm tỷ đồng vào Vân Đồn, đặc biệt là dự án cao tốc 176km và cảng hàng không quốc tế, điều đó chứng tỏ cam kết của Quảng Ninh trong phát triển khu vực này. Ông tin rằng sự đầu tư mạnh mẽ này sẽ giúp Vân Đồn trở thành một động lực tăng trưởng chủ chốt cho toàn tỉnh.
Khi Vân Đồn chính thức trở thành đặc khu, nó không chỉ thúc đẩy sự phát triển công nghệ cao mà còn mở ra cơ hội cho việc thí điểm các chính sách đặc thù, tạo ra mô hình phát triển mới không chỉ cho Quảng Ninh mà cho cả quốc gia.
Tóm lại
Quảng Ninh đang chịem lược phát triển nhanh trong lĩnh vực khoa học công nghệ, với đặc khu Vân Đồn là tâm điểm của chiến lược. Tuy nhiên, để phát huy tiềm năng này, tỉnh cần giải quyết các vấn đề về nguồn nhân lực, cơ chế chính sách, và khuyến khích đầu tư vào nghiên cứu và phát triển.
