Trong bối cảnh yêu cầu bảo vệ nguồn lợi thủy sản ngày càng cấp thiết, Quảng Ninh đang triển khai hàng loạt biện pháp mạnh mẽ nhằm chống khai thác hải sản bất hợp pháp (IUU). Chiến dịch này không chỉ là trách nhiệm toàn tỉnh mà còn là nỗ lực để cải thiện danh tiếng ngành thủy sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Khuyến nghị từ Ủy ban Châu Âu và mục tiêu của Quảng Ninh
Quảng Ninh xác định chống khai thác IUU là nhiệm vụ chính trị trọng tâm và cấp bách. Tỉnh đã tăng cường hợp tác toàn diện từ cấp tỉnh đến cơ sở, phát huy vai trò của hệ thống chính trị trong việc thực thi những chỉ đạo quan trọng như Chỉ thị số 18-CT/TU. Mục tiêu cốt lõi không chỉ là gỡ bỏ “thẻ vàng” từ Ủy ban Châu Âu (EC) mà còn bảo vệ nguồn lợi thủy sản, duy trì hệ sinh thái vùng Vịnh Hạ Long và Vịnh Bái Tử Long, đồng thời đảm bảo sinh kế bền vững cho ngư dân.
Trong tháng 8/2025, các tàu cá mang số hiệu QN-3556 và QN-3407 đã bị lực lượng chức năng phát hiện và xử lý vì sử dụng công cụ khai thác cấm. Những trường hợp vi phạm như vậy đã làm nổi bật tình trạng nghiêm trọng mà hệ thống quản lý thủy sản của tỉnh phải đối mặt.
Quá trình kiểm tra và quản lý đội tàu
Thực hiện những biện pháp ưu tiên trong quản lý đội tàu, Quảng Ninh đã rà soát và cập nhật thông tin 100% tàu cá có chiều dài từ 6m trở lên vào hệ thống cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia (Vnfishbase). Đồng thời, các thông tin về tình trạng thiết bị theo dõi vị trí tàu cá (VMS) cũng được siết chặt. Danh sách các tàu có nguy cơ cao vi phạm hoặc mất kết nối VMS quá 10 ngày sẽ được gửi đến các đơn vị liên quan để kịp thời xử lý.
Hệ thống truy xuất nguồn gốc điện tử (eCDT) được các cơ quan chức năng tập huấn cho ngư dân, yêu cầu khai báo số lượng thủy sản khi tàu cập hoặc rời cảng. Biện pháp này nhằm đảm bảo tính minh bạch và hợp pháp trong hoạt động khai thác hải sản.
Các chiến dịch tăng cường tuần tra và kiểm soát
Thời gian qua, Quảng Ninh đã thắt chặt công tác tuần tra và kiểm soát tại các vùng biển trọng điểm, đặc biệt là tại khu vực cấm và thời hạn cấm khai thác. Lực lượng thanh tra thủy sản, kiểm ngư, và chính quyền địa phương thường xuyên phối hợp để tuần tra nhằm phát hiện và ngăn chặn việc sử dụng ngư cụ bị cấm như chất nổ và kích điện.
Trong 5 năm qua, Sở NN&MT Quảng Ninh đã tổ chức 198 cuộc kiểm tra, kiểm soát, phát hiện 1.344 trường hợp vi phạm. Bộ đội Biên phòng cũng đã thực hiện 7.200 lượt tuần tra, kiểm soát, với 7.210 tàu cá được kiểm tra, phát hiện gần 1.000 vụ vi phạm.
Đến nay, số tiền phạt vi phạm hành chính trong hoạt động khai thác thủy sản lên tới hàng tỷ đồng. Đáng chú ý, tỉnh đã khởi tố 8 vụ án về tội hủy hoại nguồn lợi thủy sản, cho thấy quyết tâm không khoan nhượng đối với các hành vi vi phạm.
Nỗ lực bảo vệ môi trường và tài nguyên thủy sản
Quảng Ninh không chỉ chú trọng vào việc xử lý vi phạm mà còn đẩy mạnh tuyên truyền pháp luật tới ngư dân. Các địa phương thường xuyên tổ chức các buổi sinh hoạt, phổ biến kiến thức và kỹ thuật bảo vệ môi trường biển. Bên cạnh đó, tỉnh cũng đã tăng cường kiểm soát các khu vực bảo tồn thiên nhiên, bảo vệ loài sinh vật nguy cơ xâm hại.
Ông Đỗ Quang Sáng – Chủ tịch HĐQT Công ty CP XNK Quảng Ninh cho biết, việc kiểm soát hoạt động khai thác thủy sản tại Quảng Ninh không chỉ là giải pháp tình thế mà còn là định hướng lâu dài để tái cơ cấu ngành thủy sản theo hướng bền vững.
Đầu tư cơ sở hạ tầng và phát triển lâu dài
Hướng tới tương lai, Quảng Ninh đang đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng nghề cá như cảng cá và khu neo đậu tránh trú bão. Những nỗ lực này đã thể hiện quyết tâm của tỉnh trong việc xây dựng một ngành thủy sản minh bạch, bền vững và đáp ứng đầy đủ yêu cầu quốc tế.
Quảng Ninh đang hướng tới mục tiêu giảm khai thác gần bờ, tăng cường nuôi trồng thủy sản, và phát triển khai thác xa bờ có trách nhiệm. Đây là những bước đi cần thiết để không chỉ bảo tồn tài nguyên biển mà còn đảm bảo sinh kế lâu dài cho ngư dân địa phương.
Tóm lại
Những nỗ lực mạnh mẽ của Quảng Ninh trong việc chống khai thác hải sản IUU không chỉ giúp bảo vệ tài nguyên thủy sản mà còn góp phần hiện đại hóa ngành thủy sản Việt Nam, nâng cao uy tín trên thị trường quốc tế.
