Quảng Ninh đang từng bước vươn ra thị trường quốc tế thông qua chương trình “Mỗi xã, phường một sản phẩm” (OCOP), với mục tiêu không chỉ tăng trưởng giá trị nội địa mà còn đẩy mạnh xuất khẩu các sản phẩm nông sản đặc trưng của địa phương.
Chương Trình OCOP Đang Được Nâng Tầm
Sau hơn 10 năm triển khai, chương trình OCOP tại Quảng Ninh đã chính thức bước vào giai đoạn phát triển mạnh mẽ. Các sản phẩm nổi bật như miến dong, trà hoa vàng, và dầu sở đang được định vị để tiếp cận các thị trường khó tính như Nhật Bản, Hàn Quốc hay châu Âu. Ông Nịnh Văn Trắng, Giám đốc Công ty CP Kinh doanh lâm sản Đạp Thanh, cho biết doanh nghiệp của ông đang mở rộng thị phần xuất khẩu trà hoa vàng, một trong những sản phẩm OCOP 5 sao cấp quốc gia.
Đầu Tư Và Công Nghệ Sản Xuất
Công ty của ông Trắng hiện có vùng nguyên liệu lên đến 30ha, áp dụng quy trình canh tác hữu cơ và đạt tiêu chuẩn ISO 22000 trong hệ thống chiết tách, sấy thăng hoa. Ông nhấn mạnh rằng sự ổn định trong chuỗi cung ứng và kiểm soát chất lượng là yếu tố then chốt khi tiếp cận thị trường quốc tế. Doanh nghiệp đã đầu tư đồng bộ từ khâu trồng trọt, chế biến đến đóng gói và mã hóa sản phẩm bằng QR code.
“Muốn bước ra thế giới, bắt buộc phải thay đổi tư duy sản xuất. Nông sản không chỉ là cây cỏ mà là một loại tài sản cần định giá và bảo hộ rõ ràng,” ông Trắng nói.
Miến Dong Bình Liêu: Một Điển Hình Xuất Khẩu
Một sản phẩm khác cũng đang gây chú ý là miến dong Bình Liêu, được sản xuất từ cây dong riềng trồng ở các xã vùng cao. Với đặc tính dai, trong và thơm tự nhiên, miến dong Bình Liêu đã được xếp hạng OCOP 5 sao quốc gia và bắt đầu xuất khẩu sang Trung Quốc từ năm 2021. Các hợp tác xã tại đây đã đầu tư vào dây chuyền sấy năng lượng mặt trời và công nghệ đóng gói hút chân không để nâng cao chất lượng sản phẩm.
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Quảng Ninh, toàn tỉnh hiện có 435 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, trong đó có 8 sản phẩm được chứng nhận OCOP 5 sao cấp quốc gia. Những sản phẩm này đang dần đủ điều kiện để tiếp cận thị trường quốc tế nếu được cải thiện thêm về thiết kế bao bì và tiêu chuẩn an toàn thực phẩm.
Hỗ Trợ Xuất Khẩu Từ Chính Quyền
Để hỗ trợ cho việc xuất khẩu, tỉnh Quảng Ninh đã cấp trên 2.600 mã QR truy xuất nguồn gốc và 1.339 tài khoản cho hệ thống quản lý OCOP. Tất cả các sản phẩm từ 3 sao trở lên đã được đưa lên các sàn thương mại điện tử lớn như Postmart, Voso, và Shopee. Nhiều chủ thể OCOP đang tích cực nâng cấp quy trình sản xuất để tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế như ISO 22000, HACCP, và GlobalGAP.
Bên cạnh đó, tỉnh đang tổ chức các chương trình đào tạo chuyên sâu cho các chủ thể OCOP, tập trung vào kỹ năng làm việc với đối tác quốc tế, đăng ký bảo hộ thương hiệu, và thiết lập kênh phân phối trực tuyến.
Ba Trụ Cột Phát Triển Xuất Khẩu
Tỉnh Quảng Ninh xác định ba trụ cột chính để thúc đẩy xuất khẩu nông sản:
- Phát triển sản phẩm mang bản sắc địa phương – gắn với nhu cầu quốc tế.
- Chuẩn hóa quy trình sản xuất và quản lý chất lượng.
- Đẩy mạnh xúc tiến thương mại và chuyển đổi số.
Ngoài ra, tỉnh còn xây dựng các hội chợ OCOP tại các điểm du lịch trọng điểm như Hạ Long và Móng Cái để giới thiệu sản phẩm đến du khách quốc tế, kết nối trực tiếp giữa nơi sản xuất và người tiêu dùng.
Cam Kết Xây Dựng Thương Hiệu Chất Lượng
Quảng Ninh cũng chủ động sàng lọc và loại bỏ các sản phẩm không đạt yêu cầu, với 73 sản phẩm bị loại khỏi danh mục OCOP trong năm 2023. Điều này thể hiện quyết tâm của tỉnh trong việc xây dựng thương hiệu OCOP gắn liền với chất lượng và uy tín bền vững.
Chương trình OCOP Quảng Ninh đã phát triển từ một khởi đầu tìm kiếm thế mạnh địa phương trở thành chiến lược kinh tế quan trọng, góp phần khẳng định vị thế hàng hóa nông sản Việt Nam trên thị trường toàn cầu.
Mục Tiêu Tương Lai
Trong tương lai, tỉnh Quảng Ninh đặt mục tiêu tăng số lượng sản phẩm OCOP 5 sao lên 15-20 sản phẩm vào năm 2030, mở rộng thị trường xuất khẩu và xây dựng Quảng Ninh thành trung tâm sản xuất và xuất khẩu nông sản đặc sản của khu vực miền Bắc.
Tóm lại, chương trình OCOP tại Quảng Ninh không chỉ góp phần nâng cao giá trị sản phẩm nông sản mà còn giúp định hình thương hiệu nông sản Việt Nam trên trường quốc tế.
